Το επίρρημα «μαζί» κυριαρχεί στα προεκλογικά συνθήματα των τελευταίων δεκαετιών: «μαζί θα προχωρήσουμε», «όλοι μαζί», «είμαστε μαζί σου», «μαζί σου, Περσέα, για μια Ελλάδα νέα».
Στην εποχή του Μνημονίου, το μαζί ήρθε ξανά στην επικαιρότητα («μαζί θα ξεπεράσουμε την κρίση, μαζί θα σώσουμε την πατρίδα») και, πρόσφατα, διά του στόματος του κ. Πάγκαλου, πληροφορηθήκαμε ότι «μαζί τα φάγαμε τα λεφτά», μέσω της πρακτικής των ρουσφετολογικών διορισμών. Μαζί κατασπατάλησαν το δημόσιο χρήμα τα golden boys των δημόσιων οργανισμών και οι καθαρίστριες των δημόσιων κτιρίων. Ολοι συνδαιτυμόνες στο ίδιο τραπέζι, όλοι συνυπεύθυνοι, όλοι πληρώνουμε το ίδιο τίμημα; Εμείς τα φάγαμε τα λεφτά, τα ανεμοσκορπίσαμε, ενώ άλλοι, πιο σώφρονες, τα μετέτρεψαν σε οικόπεδα, διαμερίσματα, αγροτεμάχια, όπως διαπιστώνουμε κάθε χρόνο με τη δημοσιοποίηση του «πόθεν έσχες».
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, ανακοινώθηκε ότι κλείνουν τα Ελληνικά Γράμματα, ένας ιστορικός και δυναμικός εκδοτικός οίκος που ιδρύθηκε το 1957 και, ακόμα και στα πρώτα του βήματα, έδωσε κορυφαία έργα αναφοράς, όπως το μνημειώδες λεξικό των Liddell και Scott. Σύμφωνα με τη λογική του κ. Παγκάλου, ίσως μαζί να κλείσαμε τα Ελληνικά Γράμματα, αφού ανεχτήκαμε την κακοδιαχείριση, τη σπατάλη, τα μεγάλα ανοίγματα ή και τον μεγάλο αριθμό εργαζομένων, αφού δεν διαδηλώσαμε κάτω από τα γραφεία του οίκου κραυγάζοντας «Απολύστε, κάνει καλό». Ασφαλώς, σε όλο τον κόσμο, εδώ και δεκαετίες, εκδοτικές επιχειρήσεις κλείνουν, συγχωνεύονται, εξαγοράζονται, όμως η βιβλιοπαραγωγή δεν σταματά. Ωστόσο, αυτό το φθινοπωρινό λουκέτο είναι δυσοίωνο σημάδι όχι απλώς για την απασχόληση στον χώρο των εκδόσεων, αλλά για τα ίδια τα γράμματα, καθώς πολλοί νιώθουν σαν να έχει ξεκινήσει μια σεισμική ακολουθία με άγνωστη διάρκεια. Ποιος θα είναι ο επόμενος, αναρωτιόμαστε.
Τι θα απογίνουν οι περίπου 100 εργαζόμενοι, τι θα απογίνουν οι εκατοντάδες τίτλοι, ποιων βιβλίων θα κλείσει οριστικά ο κύκλος της ζωής; Ισως τα λεγόμενα «ευπώλητα», όπως τα μυθιστορήματα του Εκο, να αγοραστούν από άλλους εκδότες, όμως τα βιβλία που δεν περπάτησαν στην αγορά, τα «δυσπώλητα» θα γίνουν χαρτοπολτός. Τι θα απογίνουν εκείνα που βρίσκονται στο στάδιο της παραγωγής, που πέρασαν από το στάδιο της μετάφρασης και της επιμέλειας, αλλά δεν τυπώθηκαν και ίσως να μην τυπωθούν ποτέ; Mαζί θα τα σώσουμε ή μάλλον μαζί θα τα ξεγράψουμε για πάντα;
Οι εκδοτικοί οίκοι, όπως και τα βιβλιοπωλεία, οι εφημερίδες, τα περιοδικά, οι κινηματογραφικές αίθουσες, ακόμα και κάποια ιστορικά στέκια και καφενεία, δεν είναι μόνο εμπορικές επιχειρήσεις, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις γίνονται ψηφίδες της ιστορικής μνήμης, κεραίες και μάρτυρες της εποχής τους – με την έννοια της μαρτυρίας και όχι του μαρτυρίου. Π.χ., δύσκολα φαντάζεται κανείς την οδό Σόλωνος δίχως το βιβλιοπωλείο της Εστίας, ακόμα και όταν απλώς περνάμε και ρίχνουμε μια ματιά στη βιτρίνα.
Oι δεινόσαυροι ή οι αεριτζήδες ας πάνε στο καλό, όχι όμως οι άνθρωποι με γνώση και με πάθος, εκείνοι που έμαθαν να χτίζουν τον πολιτισμό, από τους πληκτρολογητές και τους ηλεκτρολόγους μέχρι τους διορθωτές και τους γραφίστες. Η Φύση, λένε, απεχθάνεται το κενό, όμως η αγορά μάς μαθαίνει να ζούμε με το κενό, να το θεωρούμε αυτονόητο.
Δεν βάλαμε μαζί λουκέτο στα Ελληνικά Γράμματα, όμως μαζί θα σιωπήσουμε, μαζί θα υπομείνουμε, μαζί θα τιμωρηθούμε γι’ αυτά που μαζί δεν φάγαμε, για τα ακίνητα που δεν αποκτήσαμε, για τις offshore εταιρείες που δεν ιδρύσαμε, ακόμα και για το ξαδελφάκι μας που εργάστηκε στα stage και «έφαγε» κι αυτό.
πηγή: Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου