Το Κρεμλίνο καρατόμησε τον δήμαρχο

του Γιώργου Δελαστίκ

Κύλησε τελικά στο χώμα το κεφάλι του δήμαρχου της Μόσχας Γιούρι Λουζκόφ. Τη Δευτέρα αποφάσισε να προκαλέσει ευθέως τον πρόεδρο της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο οποίος είχε ενορχηστρώσει εκστρατεία πιέσεων μέσα από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, για να τον εξαναγκάσει να παραιτηθεί από το αξίωμά του. "Δεν θα φύγω οικειοθελώς", δήλωσε προχθές σε συνέντευξη Τύπου ο Λουζκόφ, έχοντας μόλις επιστρέψει στη ρωσική πρωτεύουσα από μια εβδομάδα παραμονής του στην Αυστρία δήθεν για διακοπές, στην πραγματικότητα όμως έχοντας προσωρινά διαφύγει στο εξωτερικό μέχρι να εκτιμήσει αν τον έπαιρνε ή όχι να ξαναγυρίσει στη Μόσχα.

Η στάση σύγκρουσης του Λουζκόφ έγινε αμέσως επικεφαλίδα άρθρων του διεθνούς Τύπου. "Ο δήμαρχος της Μόσχας προκαλεί τον Μεντβέντεφ να τον απολύσει αν τολμά", έγραφαν π.χ. οι "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς" του Λονδίνου. "Ο δήμαρχος της Μόσχας προκαλεί το Κρεμλίνο" ήταν ο τίτλος και της ισπανικής "Ελ Παΐς".

Δεν χρειάστηκαν ούτε 24 ώρες για να πάρει την απάντηση - και μάλιστα από την... Κίνα! Εκεί βρισκόταν ο πρόεδρος Μεντβέντεφ πραγματοποιώντας επίσημη επίσκεψη, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να έχει έτοιμο πρωί πρωί το διάταγμα καθαίρεσης του Λουζκόφ από το δημαρχιακό αξίωμα. "Ως πρόεδρος της Ρωσίας έχασα την εμπιστοσύνη μου στον Γιούρι Μιχαΐλοβιτς Λουζκόφ ως δήμαρχο της Μόσχας", δήλωσε ο Μεντβέντεφ στους Ρώσους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν στην Κίνα και προσέθεσε: "Εγώ θα αποφασίσω ποιος θα ηγηθεί της Μόσχας"!

Πέντε ώρες μετά τη γνωστοποίηση της είδησης, ο μέχρι πρότινος πανίσχυρος δήμαρχος της Μόσχας εγκατέλειπε το γραφείο του στο δημαρχιακό μέγαρο, στο οποίο αποκλείεται να ξαναμπεί.

Δεκαοκτώ (!) ολόκληρα χρόνια συνεχώς ήταν δήμαρχος της Μόσχας ο Λουζκόφ, από το 1992, όταν κατέρρευσε και διαλύθηκε η Σοβιετική Ενωση. Το 1992 τον διόρισε στη θέση του ο Μπορίς Γέλτσιν, ο ηγέτης που καταβαράθρωσε τη Ρωσία σε τριτοκοσμικό επίπεδο.

Ο Λουζκόφ, κτηνώδης ως χαρακτήρας, οργίασε σε εκείνη την κρίσιμη φάση όπου λεηλατήθηκε η κολοσσιαία ακίνητη περιουσία της ρωσικής πρωτεύουσας και ιδιωτικοποιήθηκε μεγάλο μέρος της. Κάποιοι έγιναν ζάπλουτοι εν ριπή οφθαλμού - μεταξύ αυτών και η γυναίκα του, η Γιελένα Μπατούρινα, η οποία έγινε δισεκατομμυριούχος (σε ευρώ και σε δολάρια, όχι σε ρούβλια!) και είναι η πλουσιότερη γυναίκα της Ρωσίας, δραστηριοποιούμενη -πού αλλού;- στην... αγορά ακινήτων!

Ο ικανότατος Λουζκόφ σφυρηλάτησε ακλόνητες συμμαχίες με τους ολιγάρχες της Μόσχας. Παράλληλα, όμως, αναμόρφωσε εκ βάθρων μεγάλο τμήμα της ρωσικής πρωτεύουσας με τα 10 εκατομμύρια κατοίκους, που παράγουν το ένα πέμπτο του ρωσικού ΑΕΠ.

Αξιοποιώντας έναν κολοσσιαίο προϋπολογισμό της πόλης, ύψους 37 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ο Λουζκόφ όχι μόνο έκανε έργα αλλά και κράτησε τις συντάξεις και την παροχή δημόσιων υπηρεσιών στη Μόσχα σε υψηλό -για τα ρωσικά δεδομένα, εννοείται- επίπεδο.

Το 1996 που έγιναν δημοτικές εκλογές τις κέρδισε σαρωτικά παίρνοντας το... 88,5% των ψήφων. Το ίδιο και το 1999 (με 69,9%), όπως και το 2003 (με 74,8%), καθιστάμενος πραγματικά πανίσχυρος από κάθε άποψη. Μέχρι και... "στρατό" δικό του έχει, καθώς στον δήμαρχο της Μόσχας υπάγονται και πληρώνονται από αυτόν 100.000 (!) αστυνομικοί.

Από το 2007, όμως, καταργήθηκαν οι δημοτικές εκλογές στη Μόσχα. Ο Πούτιν, που τότε ήταν πρόεδρος της Ρωσίας, αποφάσισε, αντί να εκλέγονται, να διορίζονται από τον πρόεδρο οι κυβερνήτες των ρωσικών επαρχιών, συμπεριλαμβανομένων στις επαρχίες των δήμων της Μόσχας και της Αγίας Πετρούπολης.

Το μέτρο αποσκοπούσε στην ενίσχυση της ρωσικής προεδρικής εξουσίας και ενώ ως πρόσχημα είχε την κατάπνιξη αποσχιστικών τάσεων σε απομακρυσμένες επαρχίες, στην πραγματικότητα είχε στόχο την υπαγωγή στον έλεγχο του Κρεμλίνου των εξαιρετικά ισχυρών και πλούσιων τοπικών ηγεσιών της Μόσχας και της Αγίας Πετρούπολης.

Ο Πούτιν διόρισε τον Λουζκόφ δήμαρχο της Μόσχας το 2007 - άλλωστε ο Λουζκόφ είναι κορυφαίο στέλεχος του κόμματος του Πούτιν, "Ενωμένη Ρωσία". Αυτός όμως δεν αντιλήφθηκε ότι είχε φτάσει πια στο τέλος της η παντοδυναμία του, οπότε του έδωσαν να το καταλάβει με τον σκληρό τρόπο. Αφού αρνήθηκε να παραιτηθεί, τον καθαίρεσαν ατιμωτικά...

πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ