Ενα κρυφό δημόσιο λειτούργημα

από τον ''ΙΟ'' του Σαββάτου 

Η «προστασία των προσωπικών δεδομένων» έχει προ πολλού εξελιχθεί σε ιλαροτραγωδία σκοπιμοτήτων -ειδικά στην περίπτωση της τήρησης κανόνων διαφάνειας της δημοσιογραφικής εργασίας, ενός (κατ' εξοχήν και εκ της φύσεώς του) δημόσιου επαγγέλματος.

Την Τρίτη (12.10) εκδικάστηκε ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας η αίτηση ακύρωσης της ΕΣΗΕΑ (του σωματείου των δημοσιογράφων της Αθήνας) κατά της ανεκδιήγητης απόφασης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (απόφ. 28 της 21ης Απριλίου 2005), με την οποία επέβαλε πρόστιμο 5.000 ευρώ στην ΕΣΗΕΑ και απαγόρευσε τη δημοσιοποίηση των ονομάτων των δημοσιογράφων που εργάζονται στο δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Οι κατάλογοι με τα ονόματα των δημοσιογράφων που απασχολούνται με οποιαδήποτε σχέση εργασίας ή και αμισθί οπουδήποτε στο Δημόσιο, συντάσσονται -υποτίθεται- κάθε χρόνο τον Μάρτιο, με την ευθύνη όλων των δημόσιων υπηρεσιών, οργανισμών, ΔΕΚΟ, Γραμματείας Τύπου, ΕΡΤ, ΑΠΕ, ΟΤΑ, Βουλής κ.λπ. και συγκεντρώνονται στο υπουργείο Επικρατείας (υπουργείο Τύπου), κατ' εντολή του Πρ. Διατάγματος 60/1997 («για τη διαφάνεια ως προς την απασχόληση σε υπηρεσίες Τύπου και δημοσίων σχέσεων του ευρύτερου δημοσίου τομέα»).

Από το 1998, πρώτη χρονιά εφαρμογής του ΠΔ 60/1997, και έως σήμερα, μόνο μια φορά, το 2005, δόθηκαν στη δημοσιότητα τα στοιχεία των δημοσιογράφων που εργάζονται στο Δημόσιο -και αυτά με πρόχειρο τρόπο και ελλείψεις. Ηταν όμως και η μοναδική φορά ώς τότε που ζητήθηκαν επισήμως (στις 24.1.2005) αυτοί οι ονομαστικοί κατάλογοι από τη διοίκηση της ΕΣΗΕΑ. Ο τότε υπουργός Επικρατείας (και Τύπου) Θ. Ρουσόπουλος -για ευνόητους επικοινωνιακούς λόγους «πολιτικής εξυγίανσης», «επανίδρυσης του κράτους» κ.λπ. και θέλοντας στην ουσία να ξεμπροστιάσει το σύστημα διορισμών δημοσιογράφων στο Δημόσιο επί ημερών ΠΑΣΟΚ- ανταποκρίθηκε. Εστειλε στις 31.1.2005 τα 1.055 ονόματα δημοσιογράφων, που εργάζονταν το έτος 2003, κατά οργανισμό, υπηρεσία κ.λπ. (χωρίς φυσικά τις αμοιβές τους) αλλά με την υποκριτική υποσημείωση ότι ο ίδιος θεωρεί πως η δημοσιοποίησή τους «αντιβαίνει στα περί προστασίας προσωπικών δεδομένων» και μάλιστα παρακαλούσε την ΕΣΗΕΑ «να τηρήσει το νόμο». Στην πραγματικότητα ο κ. Ρουσόπουλος πέταξε την «καυτή πατάτα» στην ΕΣΗΕΑ, η οποία και την πήρε, μην μπορώντας να συγκρουστεί με τον ίδιο της τον εαυτό, δηλαδή με το Καταστατικό της και τον Κώδικα της Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας της. Οι κατάλογοι τελικά αναρτήθηκαν στον ιστότοπο της ΕΣΗΕΑ (υπάρχουν και σήμερα στο www.esiea.gr - ανακοινώσεις, 1.2.2005). Προκλήθηκαν εντυπώσεις, συζητήσεις και σχόλια -για αργομισθίες, πολυθεσίες σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, για «ασυμβίβαστες» απασχολήσεις κ.ο.κ.-, ώσπου η περίφημη Αρχή των Προσωπικών Δεδομένων (με πρόεδρο τον κ. Δ. Γουργουράκη) ανακάλυψε ότι με τη δημοσιοποίηση «υπερβαίνεται η αρχή της αναλογικότητας» και ότι «ενόψει της (τότε) συγκυρίας και των συζητήσεων που προηγήθηκαν για παράνομη απασχόληση δημοσιογράφων στο Δημόσιο», η δημοσίευση «καθιστά ανεπιτρέπτως κάθε δημοσιογράφο που αναφέρεται στις καταστάσεις ύποπτο αντιδεοντολογικής συμπεριφοράς». Σοφά πράγματα, δηλαδή. Σαν να λέμε λ.χ. ότι επειδή η κοινωνία αμφισβητεί το κύρος και το έργο των πανεπιστημίων, να κρυφτούν τα ονόματα του διδακτικού προσωπικού των ΑΕΙ. Να μην εκτεθεί το λειτούργημά τους! Στη συνέχεια ο κ. Ρουσόπουλος δεν απέστειλε βεβαίως τους καταλόγους των δημοσιογράφων που «υπηρετούσαν» στο Δημόσιο από το 2004 έως το 2009 και έτσι το σχετικό ΠΔ 60/97 της διαφάνειας... ξεχάστηκε, αλλά οι μαζικοί διορισμοί των δημοσιογράφων στο Δημόσιο με ειδικές συμβάσεις και εκτός ΑΣΕΠ συνεχίστηκαν κανονικά.

Εμελλε να αλλάξει η κυβέρνηση το 2009 και να επανέλθει, από το ΠΑΣΟΚ πλέον, η επαγγελία της «διαύγειας» και της «αποδόμησης του πελατειακού κράτους». Στις 14 Σεπτεμβρίου 2010 ήταν η σειρά του κ. Ραγκούση να «σεντράρει» το σύστημα της Ν.Δ. στα δημόσια ΜΜΕ και στις υπηρεσίες του κράτους. Εστειλε στην ΕΣΗΕΑ τους καταλόγους με 1.895 ονόματα δημοσιογράφων, ζωή να 'χουν (της περιόδου 1.1.2009 έως 31.12.2009), αποκρύπτοντας, περιέργως, εκείνους που δουλεύουν σε δημοτικούς ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς ή στα γραφεία Τύπου των δήμων, των περιφερειών, των περισσότερων τραπεζών, υπουργείων και οργανισμών.

Το μπαλάκι πάλι έρχεται στην ΕΣΗΕΑ, εφόσον, όπως και ο κ. Ρουσόπουλος, ο αντικαταστάτης του, υπουργός του ΠΑΣΟΚ, υπογραμμίζει στο διαβιβαστικό του ότι «σας επισημαίνουμε ότι σ' αυτές τις καταστάσεις εμπεριέχονται προσωπικά δεδομένα των υποχρέων». Με διαφορετικά λόγια, ο «υπόχρεος» δημοσιογράφος ναι μεν πρέπει να καταγράφεται και να εντάσσεται στους σχετικούς καταλόγους κάθε χρόνο, αλλά οι πολίτες, αναγνώστες, ακροατές, τηλεθεατές κ.λπ. δεν δικαιούνται να ξέρουν πού ακριβώς δουλεύει στο Δημόσιο. Προφανώς η μέθοδος της «κρυφής διαφάνειας» δεν προστατεύει τα «προσωπικά δεδομένα» των δημοσιογράφων που όλοι ξέρουν ότι δουλεύουν στην ΕΡΑ, την ΕΡΤ, το ΑΠΕ-ΜΠΕ κ.λπ. και που οι ίδιοι δεν έχουν λόγο να ντραπούν για τη δουλειά τους. Η «προστασία» αναφέρεται σε ορισμένες μόνο περιπτώσεις, όπως προκύπτουν από την πρόχειρη μελέτη των καταλόγων του 2009. Να μερικά παραδείγματα:

**Ενας εκφωνητής ειδήσεων που είναι σε δημοτικό ραδιόφωνο, ήταν επίσης στη Γενική Γραμματεία Τύπου και στο γραφείο Τύπου του ΥΠΕΞ.

**Μέγας αρθρογράφος, «υπέρμαχος εθνικών θεμάτων» που τον βρίσκουμε και στη Γραμματεία Τύπου και στον 9,84 και στο Κανάλι της Βουλής.

**Ενας διευθυντής ειδήσεων καναλιού εθνικής εμβέλειας που είναι και στη Γραμματεία Τύπου.

**Μια επικεφαλής Ενημέρωσης Ομίλου ΜΜΕ, που είναι και στον 9,84 και στη Γραμματεία Τύπου.

**Ενας που λέει εθνικοσοσιαλιστικές ειδήσεις σε κανάλι τοπικής εμβέλειας και είναι και στη Γραμματεία Τύπου.

**Πολλοί που εργάζονται σε κάτι φαντάσματα τύπου Agrocert-ΟΠΕΓΕΠ, ΔΗΜΗΤΡΑ, Κανάλι της Βουλής και τους ξέρουμε από τις καριέρες τους σε ιδιωτικά ΜΜΕ.

**Ορισμένοι που είναι γνωστοί οικονομικοί ρεπόρτερ και τους βλέπουμε σε γραφεία Τύπου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, οργανισμών, τραπεζών κ.λπ.

**Μια ανταποκρίτρια ΜΜΕ εξωτερικού που είναι και στην ΕΡΤ.

**Μια ρεπόρτερ του αστυνομικού ρεπορτάζ σε εφημερίδα και μεγάλο κανάλι που ήταν και στο γραφείο Τύπου του υπουργείου Δημόσιας Τάξης.

Ισως αυτά σας φαίνονται ολίγον κουτσομπολίστικα. Ισως, κυνικά σκεπτόμενοι, να λέτε «μαγκιά τους». Σκεφτείτε μόνο το πώς θα χαρακτηρίζατε την κυβέρνηση μιας άλλης χώρας που θα διόριζε με αδιαφανείς διαδικασίες το 1/5 του συνόλου των δημοσιογράφων στο Δημόσιο, ενώ οι περισσότεροι απ' αυτούς παράλληλα εργάζονται στα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης.