Ένα αραβικό 1848: Οι Δυνάστες τρέμουν και καταρρέουν

του Ταρίκ Αλί

 

Οι μάζες των Αράβων θέλουν να διακόψουν αυτόν τον ασφυκτικό εναγκαλισμό. Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν υποστηρίξει τους δικτάτορες που ξεφορτώνονται.

Ο Μουμπάρακ δεν μπορεί να παραμείνει για πολύ ακόμη καθώς ο στρατός έχει δηλώσει ότι δεν θα ανοίξει πυρ. Αυτό αποκλείει μια επιλογή τύπου Πλατείας Τιεν Αν Μεν. Εάν οι Στρατηγοί (οι οποίοι μέχρι σήμερα στήριζαν το καθεστώς) αθετούσαν την υπόσχεσή τους, ο στρατός θα διχαζόταν και θα συγκροτούνταν συνθήκες εμφυλίου πολέμου. Κανείς δεν επιθυμεί κάτι τέτοιο αυτή τη στιγμή,  ούτε και οι Ισραηλινοί, οι οποίοι θα ήθελαν οι Αμερικανοί φίλοι τους να κρατήσουν τον άνθρωπό τους στο Κάιρο όσο περισσότερο γίνεται. Όμως και αυτό είναι πια αδύνατο.

Θα φύγει άραγε ο Μουμπάρακ αυτό ή το επόμενο Σαββατοκύριακο; Η Ουάσιγκτον επιθυμεί μια «εύτακτη μετάβαση», τα χέρια όμως του Σουλεϊμάν του Κατασκόπου (ή του Σεΐχη Αλ-Βασανιστήριο όπως ορισμένα από τα θύματά του τον αποκαλούν) - του Αντιπροέδρου που ανάγκασαν τον Μουμπάρακ να δεχθεί - είναι επίσης βουτηγμένα στο αίμα. Η αντικατάσταση ενός διεφθαρμένου βασανιστή με έναν άλλο δεν είναι πλέον αποδεκτή. Οι μάζες των Αιγυπτίων επιθυμούν την ολοκληρωτική αλλαγή του καθεστώτος, όχι μια πακιστανικού τύπου μετάβαση όπου κάποιος πολιτικός απατεώνας αντικαθιστά έναν ένστολο δικτάτορα και τίποτε δεν αλλάζει.

Η τυνησιακή «επιδημία» έχει επεκταθεί πολύ γρηγορότερα απ΄ ότι θα φανταζόταν κανείς. Το Αραβικό έθνος αφυπνίζεται ύστερα από τον λήθαργο που του προκάλεσαν οι πολιτικές, στρατιωτικές και ηθικές ήττες. Η Τυνησία επέδρασε ακαριαία στη γειτονική Αλγερία και ύστερα η ατμόσφαιρα πέρασε απέναντι στην Ιορδανία. Μια εβδομάδα αργότερα, έφθασε και στο Κάιρο. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια σειρά εθνικών-δημοκρατικών εξεγέρσεων, οι οποίες θυμίζουν περισσότερο τις εξεγέρσεις του 1848 -ενάντια στον Τσάρο, τον Αυτοκράτορα και τους συνεργάτες τους- που σάρωσαν την Ευρώπη και ήταν προάγγελοι των επερχόμενων αναταραχών. Σήμερα βιώνουμε το Αραβικό 1848. Ο Τσάρος-Αυτοκράτορας σήμερα είναι ο Πρόεδρος του Λευκού Οίκου. Οι παραπάνω πρωτο-επαναστάσεις δεν μοιάζουν με ό,τι συνέβη το 1989, σε ακριβώς αυτό το σημείο και στο γεγονός ότι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, οι μάζες τότε δεν κινητοποιήθηκαν στον ίδιο βαθμό. Οι Ανατολικοευρωπαίοι υποκλίθηκαν στη Δύση στηρίζοντας σε αυτήν ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον και τραγουδώντας «Πάρτε μας, Πάρτε μας. Είμαστε πλέον δικοί σας».

Οι μάζες των Αράβων θέλουν να διακόψουν αυτόν τον ασφυκτικό εναγκαλισμό. Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν υποστηρίξει τους δικτάτορες που ξεφορτώνονται. Πρόκειται για εξεγέρσεις ενάντια στο σύμπαν της μόνιμης μιζέριας: μια ελίτ τυφλωμένη από τον ίδιο της τον πλούτο, διαφθορά, μαζική ανεργία, βασανισμοί και υποτέλεια στη Δύση. Η επαν-επινόηση της Αραβικής αλληλεγγύης ενάντια στις αδίστακτες δικτατορίες και σε εκείνους που τις συντηρούν, είναι ένα ακόμη κρίσιμο σημείο για την Μέση Ανατολή. Ανανεώνει την ιστορική μνήμη του Αραβικού έθνους που καταστράφηκε βίαια αμέσως μετά τον πόλεμο του 1967. Σε αυτό το σημείο η αντιδιαστολή της ηγεσίας δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο έντονη. Παρά τις πολλές αδυναμίες και τα λάθη του, ο Γκαμάλ Αμπντελ Νάσσερ αντιμετώπισε την ήττα του 1967 ως κάτι για το οποίο έπρεπε να αναλάβει την ευθύνη. Παραιτήθηκε. Πάνω από ένα εκατομμύριο Αιγύπτιοι ξεχύθηκαν στους δρόμους του Καΐρου ξορκίζοντάς τον να παραμείνει στην εξουσία. Και άλλαξαν τη γνώμη του. Παρέμεινε στην εξουσία και μερικά χρόνια αργότερα πέθανε συντετριμμένος και απένταρος. Οι διάδοχοί του παρέδωσαν την χώρα επί πινακίου φακής στην Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ.

Τα γεγονότα του περασμένου μήνα αποτυπώνουν την επιστροφή του αραβικού κόσμου μετά από την ήττα του 1967. Οι εξεγέρσεις έπιασαν εξ’ απήνης όλες εκείνες τις ανεμοδούρες που συνεχώς προσέχουν να μη βρεθούν στην λάθος πλευρά της ιστορίας, αποφεύγοντας έτσι οποιοδήποτε ενδεχόμενο ήττας. Λησμονούν ότι οι εξεγέρσεις και οι επαναστάσεις μορφοποιούνται από τις υπάρχουσες συνθήκες, λαμβάνουν χώρα όταν οι μάζες, το πλήθος, οι πολίτες - ονομάστε το όπως θέλετε- κρίνουν ότι η ζωή είναι τόσο ανυπόφορη που θα πάψουν να ασφυκτιούν περαιτέρω. Γι΄ αυτούς η φτωχή παιδική ζωή και η αδικία είναι τόσο φυσικά όσο και μια κλοτσιά στο κεφάλι στον δρόμο ή μια βίαιη ανάκριση στην φυλακή. Αν και τα έχουν ζήσει όλα αυτά, όταν οι ίδιες συνθήκες υφίστανται ακόμη και όταν έχουν πλέον ενηλικιωθεί, ο φόβος του θανάτου υποχωρεί. Όταν φθάνουν σε αυτό το στάδιο, μια μοναδική σπίθα μπορεί να προκαλέσει ανεξέλεγκτη πυρκαγιά κυριολεκτικά, όπως δείχνει η τραγωδία του πλανόδιου που αυτοπυρπολήθηκε στην Τυνησία.

Βρισκόμαστε στην αρχή της αλλαγής. Οι μάζες των Αράβων αυτή τη φορά δεν κάμφθηκαν διά της βίας και δεν πρόκειται να υποκύψουν. Τι θα προσφέρουν στους λαούς τους όσοι αντικαταστήσουν τους δυνάστες στην Τυνησία και το Κάιρο; Η Δημοκρατία από μόνη της δεν μπορεί ούτε να τους θρέψει, ούτε να τους δώσει εργασία...

Μετάφραση: Γιώργος Γιαννακόπουλος

πηγή: counterpunch.org