140 χρόνια από την Κομμούνα του Παρισιού

Συμπληρώνονται αυτές τις μέρες 140 χρόνια από την Κομμούνα του Παρισιού (18 Μαρτίου-28 Μαίου 1871). 

Οι απόπειρες κομμουνιστικής επαναθεμελίωσης και ανασύστασης της εργατικής πολιτικής στη νέα εποχή του καπιταλισμού δεν μπορούν παρά να επιχειρήσουν την αποτίμηση της εμπειρίας του προηγούμενου εργατικού κινήματος Η Κομμούνα είναι ο κόμβος της μετάβασης από το παρελθόν στο μέλλον. Είναι η απόδειξη της ταξικής συνείδησης των αδικημένων, το πρώτο βήμα της Ιστορίας μας, η ρεαλιστική θεώρηση της δύναμής μας, το πέρασμα από την ανυπακοή στην αντεπίθεση. Είναι η πρώτη άνοιξη των λαών, η πρώτη εξουσία των εργατών. Δεν πρόκειται για ιστοριογραφία, ούτε απλώς για εκτίμηση του παρελθόντος. Πρόκειται για μια ανασύσταση της εμπειρίας, της γνώσης του παρελθόντος από την πολιτική και θεωρητική σκοπιά του σήμερα και του αύριο.

Ο κομμουνισμός για μας είναι η κίνηση που καταργεί την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων όχι μόνο στο παρόν μα και στο μέλλον και στο παρελθόν.

Παρίσι 1871. Στη Μητρόπολη των κοινωνικών αναταραχών, η απόπειρα απομάκρυνσης από το ύψωμα της Μονμάρτης, των κανονιών, των τελευταίων δηλαδή αμυντικών όπλων του Παρισιού, θα σταθεί η αφορμή για το ξέσπασμα της πρώτης κοινωνικής επανάστασης, της Κομμούνας.

Οι Κομμουνάροι με διάταγμα, θέτουν υπό τη σημαία της Κομμούνας όλους τους ξένους εθελοντές-ανάμεσά τους, Πολωνοί, Ιταλοί, Ιρλανδοί, ακόμα και Έλληνες- και τονίζουν ότι ο στόχος τους δεν είναι εθνικοαπελευθερωτικός, αλλά ταξικός, καλώντας στον αγώνα τόσο τις επαρχιακές πόλεις της Γαλλίας όσο και τους λαούς άλλων χωρών. Μέσα σε δυό περίπου μήνες η Κομμούνα οραματίζεται και κατορθώνει, παρά το πλήθος απειλών που δέχεται, να υλοποιήσει αρκετά από τα σχέδιά της.

Από την πρώτη κιόλας μέρα η Κομμούνα παίρνει μέτρα που καταδεικνύουν το  χαρακτήρα της ως προλεταριακή εξουσία και ως εξουσία που αρνείται τον εαυτό της. Η υιοθέτηση της κόκκινης σημαίας (28 Μαρτίου), αν και καθαρά συμβολικό μέτρο, σπέρνει ανατριχίλα στις Βερσαλλίες, αλλά και στην καθεστωτική Ευρώπη. Η επαναφορά του επαναστατικού ημερολογίου, η απόφαση για την καταστροφή της στήλης Βαντόμ (12 Απριλίου), η δήμευση της περιουσίας του Θιέρσου, η επαναφορά της προσφώνησης πολίτη και σύντροφε, αποδεικνύουν πως οι κομμουνάροι πιάνουν το νήμα της Γαλλικής Επανάστασης για να κάνουν το άλμα μιας πρώτης εργατικής εξουσίας. 

Στις 29 Μαρτίου η Κομμούνα εκδίδει το πρώτο της διάταγμα για την κατάργηση του μόνιμου στρατού, και της αστυνομίας και την αντικατάσταση τους από τον ένοπλο  λαό, την Εθνοφρουρά. Στις 73 ημέρες της ύπαρξης της η Κομμούνα πραγματοποιεί πρωτόγνωρες μεταρρυθμίσεις που ως τότε έμεναν στη σφαίρα της θεωρίας και κάνει φανερό πως το περιεχόμενο της εξουσίας της είναι εντελώς διαφορετικό απ΄ ό,τι είχε γνωρίσει ως τότε η ανθρωπότητα.

Όλες οι εξουσίες συγχωνεύονται και η Κομμούνα είναι ταυτόχρονα νομοθετικό και εκτελεστικό όργανο. Όλα της τα μέλη είναι άμεσα αιρετά και ανακλητά και  αμείβονται όσο ένας εργάτης, ενώ καταργούνται όλες οι θέσεις και τα προνόμια των αξιωματούχων. Οι δημόσιοι υπάλληλοι, δεν είναι πια μια ξεκομμένη από την κοινωνία γραφειοκρατία, αλλά υπηρέτες του λαού.

Ακολουθεί ο διαχωρισμός εκκλησίας και κράτους (2 Απριλίου) και η απαλλοτρίωση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Καθιερώνεται η δημόσια και δωρεάν παιδεία και «έτσι όχι μόνο η εκπαίδευση έγινε προσιτή σε όλους, μα και η ίδια η επιστήμη ελευθερώθηκε από τα δεσμά που της είχαν επιβάλει η ταξική πρόληψη και η κυβερνητική εξουσία» (Μαρξ, ο Εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία). Επίσης ιδρύεται η Δημοκρατική Ένωση Σχολείων και ενισχύεται ο συνδικαλισμός στα Πανεπιστήμια. Τα δικαστήρια αναδιοργανώνονται πλήρως με βάση την καθολική ψήφο και δημιουργούνται λαϊκά δικαστήρια και επομένως, «οι δικαστικοί λειτουργοί έχασαν εκείνη τη φαινομενική τους ανεξαρτησία, που χρησίμευε μόνο και μόνο για να σκεπάζει τη χαμερπή τους υποταγή σε όλες τις αλληλοδιάδοχες κυβερνήσεις» (Μαρξ, ο Εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία).

Αναστέλλονται όλα τα χρέη που οφείλονταν σε βιομηχάνους, τράπεζες και εμπόρους, απαγορεύεται η υποθήκευση, αποσβένονται οι οφειλές των ενοικιαστών και επιτάσσονται αρκετά άδεια διαμερίσματα προς όφελος των αστέγων από τις βομβαρδισμένες περιοχές. Με διάταγμα στις 20 Απριλίου καταργείται η νυχτερινή δουλειά στους φούρνους, ενώ καταργείται και η επιβολή προστίμων από τους εργοδότες με τη μορφή μειώσεων του ημερομίσθιου. Στις 16 Απριλίου όλα τα εγκαταλελειμμένα εργαστήρια παραδίδονται στους εργάτες και λειτουργούν σε συνεταιριστική βάση. 
Όπως αναφέρει και ο Λένιν σε άρθρο του το 1908 για την Κομμούνα «Όσο μεγάλες κι αν είναι οι θυσίες τις Κομμούνας, ισοζυγίζονται από τη σημασία της για το γενικό αγώνα του προλεταριάτου. Εκδήλωσε το σοσιαλιστικό κίνημα στην Ευρώπη, έδειξε τη δύναμη του εμφυλίου πολέμου, διάλυσε τις πατριωτικές αυταπάτες και κατέρριψε την απλοϊκή πίστη προς τα εθνικά ιδανικά της μπουρζουαζίας. Η Κομμούνα δίδαξε το Ευρωπαϊκό προλεταριάτο, να βάζει συγκεκριμένα τα καθήκοντα της σοσιαλιστικής επανάστασης.»

πηγή: narnet.gr