Διδάσκοντες 407/80: Αγώνας ενάντια στις περικοπές, την επισφάλεια και την απαξίωση

του Παναγιώτη Σωτήρη

Η υπονόμευση της λειτουργίας των δημόσιων πανεπιστημίων και η επέκταση της ελαστικής και επισφαλούς εργασίας μέσα στην Ανώτατη Εκπαίδευση δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή. 

Μεγάλες περικοπές στις πιστώσεις για συμβασιούχους διδάσκοντες 407/80, που φτάνουν το 15-20%, ανακοίνωσε το Υπουργείο Παιδείας. Οι περικοπές αυτές γίνονται επί του αριθμού των πιστώσεων που προέβλεπαν οι περιβόητοι «τετραετείς προγραμματισμοί» που είχαν εκβιαστεί τα ΑΕΙ να υπογράψουν το καλοκαίρι του 2009, και οι οποίες ήταν ήδη μειωμένες σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες των ΑΕΙ. Ενδεικτικά, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου δόθηκαν 91 πιστώσεις αντί για 108, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης 73 αντί για 87, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 59 αντί για 70, στο Ιόνιο 25 αντί για 30, στο ΑΠΘ 37 αντί για 44. Οι πιστώσεις είναι ετήσιες πιστώσεις με αντιστοιχία αναπληρωτή, οι οποίες επιμερίζονται μετά στη βαθμίδα του λέκτορα. Αυτό σημαίνει ότι π.χ. οι 17 ετήσιες πιστώσεις που περικόπηκαν στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου αναλογούν σε 42-43 εξαμηνιαίες πιστώσεις λεκτόρων. Εάν τώρα γίνεται επιμερισμός μιας πίστωσης λέκτορα σε περισσότερους συναδέλφους, πρακτική διαδομένη σε αρκετά ΑΕΙ, καταλαβαίνουμε ότι οι περικοπές είναι πολύ μεγαλύτερες.

Με δεδομένο μάλιστα ότι οι περικοπές ανακοινώθηκαν αφού το εξάμηνο είχε ξεκινήσει και οι συνάδελφοι είχαν ήδη αρχίσει να διδάσκουν, αυτό που θα συμβεί είναι είτε απολύσεις συναδέλφων στο εαρινό εξάμηνο είτε ακόμη μεγαλύτερη οικονομική τους εξαθλίωση με μεγάλες περικοπές στους μισθούς ή / και τη διάρκεια των συμβάσεων. Και τα πράγματα θα γίνουν πολύ χειρότερα την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά, όπου ήδη οι τετραετείς προγραμματισμοί προβλέπουν για όλα τα ΑΕΙ ριζική μείωση των πιστώσεων για διδάσκοντες 407/80.

Την ίδια στιγμή καθυστερεί προκλητικά ο διορισμός των μελών ΔΕΠ που έχουν εκλεγεί, ενώ το Υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε τη σημαντική καθυστέρηση των νέων προκηρύξεων για ΑΕΙ, στο πλαίσιο της περικοπής των διορισμών σε όλο το δημόσιο τομέα.

Όλα αυτά διαμορφώνουν μια συνθήκη όπου πολλά Τμήματα αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να μην μπορούν να καλύψουν το σύνολο του προγράμματός τους και όπου πολλοί συμβασιούχοι διδάσκοντες, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν μακρόχρονο εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο, αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο της εξαθλίωσης.

Και όλα αυτά τη στιγμή που ούτως ή άλλως οι περισσότεροι συμβασιούχοι διδάσκοντες έχουν να αντιμετωπίσουν ποικίλες προσβολές της εργασιακής και ακαδημαϊκής τους αξιοπρέπειας. Η πρακτική του επιμερισμού των συμβάσεων σε περισσότερους διδάσκοντες αλλά και οι μεγάλες καθυστερήσεις στην πληρωμή σημαίνει ότι ουσιαστικά επιδοτούν από την τσέπη τους ή από δανεικά την διδασκαλία τους στο δημόσιο Πανεπιστήμιο. Η αναζήτηση απασχόλησης σε ένα τοπίο περικοπών μαζί με την προσπάθεια διατήρησης επαφής με τον πανεπιστημιακό και ερευνητικό χώρο, οδηγεί σε μια ιδιότυπη μορφή ακαδημαϊκής περιπλάνησης. Η διαδικασία προκήρυξης μιας θέσης και άρα η δυνατότητα αξιοπρεπούς ακαδημαϊκής εργασίας προσκρούει συχνά σε παιχνίδια ακαδημαϊκής εξουσίας και στην αναπαραγωγή ακαδημαϊκών ιεραρχιών, ενίοτε και πελατειακών σχέσεων.

Η επέλαση της ελαστικής και επισφαλούς εργασίας μέσα στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο κάθε άλλο παρά τυχαία είναι. Από τη μια είναι το αποτέλεσμα της συγκυρίας του Μνημονίου και της επιβολής από την κυβέρνηση και την Τρόικα ΕΕ – ΔΝΤ – ΕΚΤ πολιτικής λιτότητας και περικοπών. Από την άλλη είναι αναπόσπαστο τμήμα της στρατηγικής του επιχειρηματικού πανεπιστημίου. Γι’ αυτό και το «Κείμενο Διαβούλευσης» του Υπουργείου Παιδείας περιλαμβάνει την κατάργηση της μονιμότητας για τους επίκουρους καθηγητές και την μετατροπή των λεκτόρων σε μη εξελίξιμη βαθμίδα διδασκόντων, ουσιαστικά σε μια παραλλαγή του σημερινού θεσμού των διδασκόντων με βάση το ΠΔ 407/80. Στο ίδιο πνεύμα και οι προτάσεις γα τη διαμόρφωση μιας εκσυγχρονισμένης εκδοχής «βοηθών» μέσα από την ανάθεση διδασκαλίας σε υποψήφιους διδάκτορες και μεταδιδακτορικούς ερευνητές. Αντιστοιχεί αυτό και στη διεθνή τάση το ανώτερο καθηγητικό δυναμικό να στρέφεται περισσότερο προς τη διαχείριση προσοδοφόρων ερευνητικών δραστηριοτήτων και να αφήνει τη διδασκαλία σε κακοπληρωμένους και επισφαλώς εργαζόμενους βοηθητικούς διδάσκοντες.

Η υπονόμευση της λειτουργίας των δημόσιων πανεπιστημίων και η επέκταση της ελαστικής και επισφαλούς εργασίας μέσα στην Ανώτατη Εκπαίδευση δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή. Οι διδάσκοντες με βάση το ΠΔ 407/80 δεν πρέπει να αποτελέσουν τις «παράπλευρες απώλειες» των εκπαιδευτικών αναδιαρθρώσεων.

Γι’ αυτό το λόγο είναι σημαντικό ότι υπάρχει το τελευταίο διάστημα κινητικότητα γύρω από αυτό το ζήτημα στο πλαίσιο του συνολικότερου αναβρασμού ενάντια στην κυβερνητική πολιτική για τα ΑΕΙ. Πλάι στην Πρωτοβουλία Μελών ΔΕΠ υπό διορισμό, υπάρχουν πρωτοβουλίες διδασκόντων με βάση το 407/80 στα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων, Θεσσαλίας και Αιγαίου ενώ γίνονται βήματα και πανελλαδικού συντονισμού, ξεκινώντας από την προσπάθεια το 10ο Συνέδριο της ΠΟΣΔΕΠ (13-16 Γενάρη) να πάρει απόφαση για το θέμα των συμβασιούχων διδασκόντων. Οι άμεσοι στόχοι είναι να μην περικοπούν οι πιστώσεις, να διοριστούν τώρα όλα τα εκλεγμένα μέλη ΔΕΠ, να σταματήσουν οι καθυστερήσεις στην καταβολή των δεδουλευμένων, να έχουν όλοι οι συμβασιούχοι διδάσκοντες πλήρεις αποδοχές με βάση τα μαθήματα που όντως διδάσκουν και όχι κλάσμα αυτών. Η γενικότερη διεκδίκηση αφορά την ανάγκη να καταργηθεί ο θεσμός των συμβασιούχων διδασκόντων και συνολικά όλες οι εκδοχές ελαστικής εργασίας μέσα στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο και όλες οι ανάγκες των ΑΕΙ σε διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό να καλύπτονται από θέσεις ΔΕΠ.

Απέναντι στην επέλαση μιας αγοραίας λογικής για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση εκτιμούμε ότι είναι περισσότερο παρά ποτέ αναγκαίο το πανεπιστημιακό κίνημα να υπερασπιστεί την εργασιακή και ακαδημαϊκή αξιοπρέπεια όλων των διδασκόντων ως αναγκαία συνθήκη για να επιτελέσει το δημόσιο πανεπιστήμιο το ρόλο που του αναλογεί.

Επισκεφτείτε την παρακάτω ιστοσελίδα για να υπογράψετε ενάντια στις περικοπές πιστώσεων και την επισφαλή εργασία στο πανεπιστήμιο:  gopetition.com/petition/41910.html

Πρωτοβουλία Διδασκόντων 407 από τα πανεπιστήμια Θεσσαλίας, Αιγαίου, Ιωαννίνων, Πατρών και Αριστοτελείου

πηγή: alfavita.gr