Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου 2010

Η ήττα μοναδική επιλογή των Αμερικανών στο Αφγανιστάν

της Κατερίνας Κιτίδη

Στρατιωτική επικράτηση επί των Ταλιμπάν και συμμαχία με το ντόπιο πληθυσμό; Κατάρτιση ενός οργανωμένου σχεδίου για την ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν; Σταδιακή παράδοση της εξουσίας στους Αφγανούς για τη διαχείρηση του στρατού και των οικονομικο-πολιτικών θεσμών της χώρας; Ούτε ένας από τους διακηρυγμένους στόχους των αμερικανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν δεν φαίνεται κοντά στην εκπλήρωσή του. Το τέλμα στο οποίο βρίσκονται οι Αμερικανοί μοιάζει αχανές και ανυπέρβλητο.
Η μόνη διέξοδός τους –η υλοποίηση του σχεδίου για αποχώρηση των στρατευμάτων τους τον Ιούλιο του 2011– θα είναι απλώς η επισημοποίηση της ήττας τους. Και αυτό, οι Ταλιμπάν το ξέρουν και αδημονούν: «Οι Αμερικανοί έχουν το ρολόι, αλλά εμείς έχουμε το χρόνο», λένε.
Έχουν το χρόνο, και όλο και περισσότερο, τη στρατιωτική υπεροχή. Οι θάνατοι ξένων στρατιωτών στο Αφγανιστάν έφτασαν σε επίπεδα - ρεκόρ μέσα στο 2010, καθώς ήδη έχουν πεθάνει 490, σε σύγκριση με τους 521 που έχασαν τη ζωή τους σε ολόκληρο το 2009. Την προηγούμενη εβδομάδα, μέσα σε τέσσερις μόλις μέρες σκοτώθηκαν 20 αμερικανοί στρατιώτες, και γενικότερα η βία βρίσκεται στα χειρότερά της από το 2001, όταν εκδιώχθηκαν επισήμως οι Ταλιμπάν. Η παρουσίαση έστω και του ελάχιστου στοιχείου στρατιωτικής «προόδου» μοιάζει αδύνατη, με την κοινή γνώμη στην Αμερική ήδη να δυσανασχετεί, όταν ακούει πως το κόστος του πολέμου θα ξεπεράσει τα 3 τρισ. δολάρια ή διαβάζει ότι τόσο πολλοί στρατιώτες καταφεύγουν στον ψυχίατρο στο Αφγανιστάν, που δεν αρκούν οι γιατροί του στρατού για να τους βοηθήσουν.
Εξ ου και ο στρατηγός Πετρέους, ο νέος επικεφαλής των συμμαχικών δυνάμεων, ξεκίνησε «άλλα κόλπα» για να πείσει τους σκεπτικιστές ότι ο πόλεμος μπορεί να κερδηθεί. Άρχισε να δίνει στη δημοσιότητα απόρρητα στοιχεία από τις ειδικές επιχειρήσεις των επίλεκτων δυνάμεων (π.χ. ότι σκότωσαν ή συνέλαβαν 235 επικεφαλής των Ταλιμπάν τις τελευταίες 90 ημέρες) προκειμένου να δείξει πως και εκείνοι έχουν απώλειες – όχι μόνο οι Αμερικανοί και οι ΝΑΤΟϊκοί τους σύμμαχοι. Οι λεπτομέρειες στις συνεντεύξεις Τύπου του προβλημάτισαν την Ουάσινγκτον, γι’ αυτό και έσπευσε να διευκρινίσει ότι δεν πρόκειται για αλλαγή πολιτικής – απ’ την «ανοικοδόμηση» στο «καθάρισμα των εχθρών μας». Τη διευκρίνιση συνόδευσε με δημοσιοποίηση των νέων κατευθυντήριων γραμμών προς τους στρατιώτες: να επιβάλουν την ειρήνη σε μία περιοχή, κι ύστερα να αποχωρούν, χωρίς όμως να δίνουν απευθείας τον έλεγχο τις αφγανικές δυνάμεις. Προτεραιότητα έχει η εκπαίδευσή τους – κατά τα πρότυπα του Ιράκ, που στέφθηκαν με απόλυτη αποτυχία.
Οποιαδήποτε πολιτική, όμως, κι αν δοκίμασε η Ουάσινγκτον καταδικάστηκε σε αποτυχία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το σχέδιο χρήσης ντόπιων οπλαρχηγών ως συμπληρωματικών δυνάμεων στο στρατό και την αστυνομία. Όταν το εφάρμοσε στην επαρχία Νανγκαράρ, δίνοντας όπλα στη φυλή των Σινουάρι, το μόνο που κέρδισε ήταν ενδοφυλετικές διαμάχες, που οδήγησαν στο θάνατο δεκάδων αμάχων.
Ένας από τους λόγους που η Ουάσινγκτον δοκίμασε το σχέδιο εξοπλισμού φυλάρχων ήταν για να παρακάμψει τον Χαμίντ Καρζαΐ, η ηγεσία του οποίου είναι πλήρως απονομιμοποιημένη στα μάτια του αφγανικού λαού. Πρόσφατα, το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας διεξήγαγε έρευνα σε 92 αφγανικές περιοχές για να δει πώς βλέπουν οι κάτοικοί τους την κεντρική κυβέρνηση. Τα συμπεράσματα ήταν εντυπωσιακά: Δεν υπήρξε καμία περιοχή που να τη στηρίζει, ενώ 44 δήλωσαν ουδέτερη γνώμη. Όλες οι υπόλοιπες υποστήριξαν τους Ταλιμπάν. Μια παρόμοια έρευνα του ΝΑΤΟ εξέτασε τη γνώμη του λαού για τις τοπικές κυβερνήσεις σε 120 περιοχές. Στο 1/3 από αυτές, οι πολίτες χαρακτήρισαν την τοπική κυβέρνηση «δυσλειτουργική», σε άλλο 1/3 «αντιπαραγωγική» και σε 17 περιοχές «ανύπαρκτη».
Μία από τις αιτίες είναι η εκτεταμένη διαφθορά, που έχει πάψει από καιρό να αποτελεί κοινό μυστικό. Τον Ιανουάριο, τα Ηνωμένα Έθνη ανακοίνωσαν ότι οι Αφγανοί πλήρωσαν 2,5 δισ. δολάρια σε φακελάκια το 2009 – ποσό που αντιστοιχεί στο 1/4 του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Η κυβέρνηση Καρζαΐ έχει θεωρητικά θεσμοθετήσει κάποια μέτρα για την αντιμετώπισή της, όπως τη δημιουργία δύο ξεχωριστών σωμάτων για τη σύλληψη των διεφθαρμένων αξιωματούχων, με τη βοήθεια αμερικανών ειδικών. Όταν όμως τον Ιούλιο το ένα από αυτά τα σώματα συνέλαβε έναν σύμβουλο του ίδιου του Καρζαΐ, εκείνος έσπευσε να τον απελευθερώσει, λέγοντας ότι ο τρόπος σύλληψης θύμιζε την περίοδο της σοβιετικής κατοχής και δημιουργούσε την εικόνα «αστυνομικού κράτους» για την κυβέρνησή του.
Το πρόβλημα της διαφθοράς επιδεινώνεται σπό την τακτοποίηση των ημετέρων, όπως εκ νέου αποδείχθηκε στην ιστορία της Καμπούλ Μπανκ, μίας από τις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας, που βρίσκεται στα όρια της κατάρρευσης. Βασικοί μέτοχοί της είναι ο αδερφός του Καρζαΐ, Μαχμούντ, και ο αδερφός του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Χασάν Φαχίμ. Βασική λειτουργία της να χαρίζει κεφάλαια σε συνεργάτες του αφγανού προέδρου, να χρηματοδοτεί τις προεκλογικές εκστρατείες του και να διαχειρίζεται τις μισθοδοσίες των κυβερνητικών υπαλλήλων – κάτι που αποτελεί εξαιρετικά κερδοφόρα επιχείρηση.
Ωστόσο, ελλείψει οποιαδήποτε εναλλακτικής πρότασης, οι ΗΠΑ συνεχίζουν να στηρίζουν τον άνθρωπό τους στην Καμπούλ. Στην πρόσφατη συνάντηση του Καρζαΐ με τον Μπάρακ Ομπάμα, ο αμερικανός πρόεδρος προσπάθησε να υποβαθμίσει τόσο τη δυσφορία για τον ομόλογό του, όσο και τις μεταξύ τους τριβές.
Παγιδευμένοι στο φαύλο κύκλο τους, οι Αμερικανοί δεν έχουν άλλη επιλογή απ’ το να χάσουν.

πηγή: Εφημερίδα ΠΡΙΝ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...